Healing environment
Gebouwen in de gezondheidszorg ontwerpen als een Healing Environment is de gezondheid van mensen ondersteunen en waar mogelijk verbeteren. Gezondheidszorg gaat om gebouwen en ook om steden en tuinen. Gezondheidszorg: de zorg voor de gezondheid, om de gezondheid mag er overal zijn.
In 2016 konden we het begrip onderzoeken met een bijdrage van het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie. Eerst hebben we gekeken wat gezondheid inhoudt. Volgens de World Health Organisation (WHO) is gezondheid een toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en maatschappelijk welzijn. En niet slechts de afwezigheid van ziekte of andere lichamelijke gebreken.
Met deze definitie zou je ook naar aspecten van welzijn, geluk of, in het Engels “wellbeing” moeten kijken. Volgens McGillvray (2007) is wellbeing “whatever is assessed in an evaluation of a person’s life situation”. Dat maakt gezondheid een breed begrip.
We hebben daarna gekeken wat de definitie is van ontwerpen op basis van wetenschappelijk bewijs. The Centre of Health Design definieert Evidence-Based Design (EBD) als ’the process of basing decisions about the built environment on credible research to achieve the best possible outcomes’.
Als we deze definities naast elkaar leggen komen we tot een definitie van Healing Environment, die o.i. de juiste claims legt.
Een Healing Environment is een gebouwde omgeving, waarvan het ontwerp is gebaseerd op geloofwaardig onderzoek om de best mogelijke resultaten op het gebied van de fysieke en mentale gezondheid te bereiken voor de gebruiker.
Kort gezegd: we kijken in onze ontwerpen naar wat in de wetenschappelijke literatuur is bewezen om de gezondheid van mensen te ondersteunen en waar mogelijk te verbeteren!
Per doelgroep zijn er verschillen. Voor een bezoeker van een ziekenhuis, een cliënt in de psychiatrie of voor een oudere met dementie is de perceptie en beleving van het gebouw verschillend.
Er zijn ook overeenkomsten. Twee aspecten, die in ons onderzoek duidelijk naar voren kwamen:
Natuur
Overtuigend is de positieve invloed van groen aangetoond. In ziekenhuizen heeft het al dan niet aanwezige zicht op natuur invloed op ligduur en medicijngebruik. In woonwijken waar natuurlijke elementen voorkomen is in verschillende studies aangetoond, dat er minder depressiviteit, angststoornissen voorkomen etc. en mensen zich gezonder voelen. Groen reinigt ook de lucht, zowel in het exterieur als in het interieur.
afbeelding: ontwerp verbouwing expertisecentrum voor mensen met complex gedrag: psychiatrie en dementie (Ooms architecten, 2017) groen in het gebouw
Structuur
De gekozen gebouw structuur is van beslissende invloed op de mate waarin we een Healing Environment kunnen realiseren.
Voor twee verschillende gebouw categorieën in de gezondheidszorg hebben we het begrip verder uitgewerkt.